انواع خدمات چاپ و بسته بندی
انواع خدمات چاپ و بسته بندی
در جامعه امروزی و با افزایش جمعیت، به انواع صنایع و کارخانجات تولیدی در جهت رفع نیازهای انسان‌ها افزایش یافته و در نتیجه افزایش کالا و محصولات مختلف، به بسته‌بندی‌های مناسب این محصولات نیاز خواهد بود. مرحله چاپ و بسته بندی باید با ظرافت و دقت خاصی انجام گیرد زیرا بسته‌بندی‌ها موجب ماندگاری کیفیت محصول شده و همچنین در زمان معرفی کالا به مشتری، مشتریان جذب آنها خواهند شد. در صنعت بسته‌بندی، یک بازار رقابتی وجود داشته و با توجه به نوع محصول، جنس و طرح بسته‌بندی‌ها متفاوت می‌شود که از انواع آنها می‌توان به نوع طلقی، مقوایی و لمینتی اشاره کرد.
در این صنعت، نوع مقوایی بیشترین کاربرد را داشته و با توجه به نوع محصولی که درون بسته‌بندی قرار می‌گیرد، جنس مقوا انتخاب خواهد شد، به طور مثال برای پیتزا، دیگر مواد غذایی، دستمال کاغذی، جعبه دارو، لوازم آرایشی و غیره، از مقواها با جنس‌های متفاوت استفاده می‌شود. برای چاپ و بسته‌بندی محصولات باید به ظاهر شکیل، زیبا و رنگ‌بندی آنها توجه ویژه داشت تا در زمینه فروش و بازاریابی محصولات در بازارهای داخلی و خارجی با مشکل مواجه نشد. تصویر چاپ شده بر روی بسته‌بندی‌ها باید به گونه‌ای باشد که انگیزه مصرف‌کننده برای خرید افزایش یابد.
چاپ و بسته بندی به روش‌های مختلف
انواع چاپ
برای چاپ و بسته بندی، روش‌های مختلفی وجود داشته که در ادامه به مهم‌ترین و پرکاربردترین این روش‌ها اشاره خواهد شد؛
۱. چاپ افست
یکی از فراوان‌ترین و پرکاربردترین انواع چاپ، چاپ افست بوده که برای چاپ بر روی بسته‌بندی‌های محصولات مختلف از آن استفاده می‌شود. دلیل محبوبیت زیاد این نوع چاپ، استفاده از آن برای کاغذ و مقوا در تیراژ کم و با کیفیت بالا است و معمولاً از آن برای چاپ انواع جعبه و یا کارتن لمینتی استفاده خواهد شد. یکی از بزرگترین شرکت‌ها تولیدکننده دستگاه‌های چاپ افست، می‌توان به کمپانی هایدلیرگ آلمان اشاره کرد.
به طور کلی، چاپ افست در دو نوع زیر ارائه می‌شود؛
- چاپ افست مرطوب: این نوع چاپ افست برای چاپ بر روی کاغذ و مقوا کاربرد دارد. در چاپ مرطوب برای انتقال مرکب از زینک‌های آلومینیومی استفاده می‌شود.
- چاپ افست خشک: از چاپ افست خشک برای چاپ بر روی بسته‌بندی‌های فلزی استفاده شده و برای انتقال مرکب، کلیشه‌های نازک پشت فلزی کاربرد دارند. به طور مثال برای چاپ بر روی قوطی‌های آلومینیومی و قوطی‌های اسپری از چاپ افست خشک استفاده خواهد شد.
مزایای چاپ افست
- قابلیت استفاده از این نوع چاپ برای چاپ‌های رنگی با کیفیت بسیار بالا
- قابلیت چاپ چند رنگ، به طوری که می‌توان برای رنگ پنجم و ششم در این نوع دستگاه‌های چاپ از رنگ‌هایی مانند طلایی و یا نقره‌ای استفاده کرد.
- استفاده از روکش‌های مختلف بعد از چاپ با ۴ رنگ اصلی
- دقت چاپ با استفاده از دستگاه افست در همه شیت‌های چاپی بسیار بالا و یکنواخت است.
معایب چاپ افست
- برای انجام دقیق چاپ افست نیاز به هزینه اولیه و سرمایه خواهد بود.
- حداقل تعداد قابل چاپ برای افست ۱۰۰۰ شیت چاپی بوده و این به دلیل زمان‌بر بودن تغییر سفارش و نیاز به تنظیم مجدد دستگاه است.
- چاپ کمتر از ۱۰۰۰ شیت با استفاده از دستگاه افست به هیچ عنوان توجیه اقتصادی نخواهد داشت.
- برای این نوع چاپ باید از کاغذها و مقواهایی با سطح کاملاً صاف و صیقلی استفاده کرد.
استفاده از چاپ افست برای بسته‌بندی‌های مختلف
۲. چاپ و بسته بندی فلکسو
چاپ فلکسو به دلیل قابلیت چاپ بر روی انواع مواد غیرجاذب مانند انواع فیلم بسیار در دنیای چاپ و بسته بندی کاربرد دارد. برای این نوع چاپ از یک صفحه انعطاف‌پذیر و برجسته از جنس ژلاتین و یا پلاستیک استفاده شده که به آن کلیشه می‌گویند. برای انتقال مرکب در انواع چاپ فلکسو از کلیشه‌های پلیمری استفاده شده و قیمت آن نیز به مقدار ژلاتین مصرفی برای چاپ طرح مورد نظر بستگی دارد. به طور کلی این نوع چاپ را می‌توان به سه دسته زیر تقسیم‌بندی کرد؛
- چاپ فلکسو لیبل یا Narrow Web: این نوع چاپ فلکسو برای چاپ انواع لیبل‌های پشت چسبدار کاربرد دارد. اغلب این لیبل‌ها برای انواع لوازم آرایشی بهداشتی و محصولات غذایی استفاده خواهد شد.
- چاپ لفاف یا Wide web: از این نوع چاپ فلکسو برای تولید لفاف‌های بسته‌بندی محصولات غذایی استفاده شده و بسته‌بندی محصولاتی مانند کیک، بستنی، ماکارونی، نان و بسیاری دیگر از مواد غذایی با استفاده از چاپ لفاف فلکسو انجام می‌شود. اکثر کیسه‌های تبلیغاتی نیز با این نوع چاپ، تولید خواهند شد.
- چاپ فلکسو کارتن: از چاپ فلکسو کارتن برای چاپ بسته بندی کارتن‌ها با ابعاد مختلف استفاده می‌شود. در چاپ کارتن اغلب از کلیشه‌های ضخیم‌تر استفاده شده و این کارتن‌ها نیز می‌توانند تا بیش از دو متر طول داشته باشند.
۳. چاپ سیلک
چاپ سیلک از دیگر انواع چاپ پرطرفدار بوده که از پارچه توری با سوراخ‌های بسیار ریز برای چاپ استفاده می‌شود. این نوع پارچه‌های توری در یک قالب ثابت شده که در نهایت به آن شابلون یا کلیشه می‌گویند. چاپ سیلک نیز انواع مختلفی داشته که از جمله آن می‌توان به چاپ معمولی، چاپ با لاک حساس برجسته آبی، چاپ پلاستی زول و چاپ ترام اشاره کرد. در این نوع چاپ برای کاهش میزان ضایعات، باید به نوع طراحی و چاپ و بسته بندی، توجه ویژه داشت. در نهایت توصیه می‌شود بسته‌بندی‌های انتخابی قابل بازیافت بوده و حافظ محیط زیست باشند.
انواع بسته بندی بر اساس جنس
به طور کلی، کلمه بسته‌بندی معانی مختلفی دارد. در واقع چاپ و بسته بندی از جمله روش‌های مناسب برای توزیع، ذخیره و فروش محصولات به شمار رفته و در نتیجه این اقدام، محصول آماده عرضه خواهد بود. همچنین می‌توان بسته‌بندی را به تدارکات مربوط به حمل و نقل محصولات از مکانی به مکان دیگر تعریف کرد. در این شرایط، بسته‌بندی وظیفه حفاظت از محصولات، جابه‌جایی راحت و همچنین ارائه اطلاعات ضروری به مشتریان و مخاطبان است. از این رو دانستن نحوه بسته‌بندی محصولات مختلف و آشنایی اولیه با انواع آن برای همه مشاغل ضروری خواهد بود. در ادامه به انواع بسته‌بندی بر اساس جنس اشاره شده که بیشترین استفاده را در صنایع دارند.
جعبه‌ها، رایج‌ترین نوع بسته‌بندی برای محصولات مختلف
۱. جعبه‌های مقوایی
باز انواع بسته‌بندی پرکاربرد می‌توان به جعبه‌های مقوایی اشاره کرد. این جعبه‌ها برای بسته‌بندی و حمل محصولات مختلف سنگین نظیر وسایل الکترونیکی، لوازم خانگی، میوه، سبزیجات، نوشیدنی‌های شیشه‌ای و غیره استفاده می‌شوند. مقوای استفاده شده برای ساخت جعبه محصولات سنگین، از نوع مقواهای موج‌دار بوده و محصولات سبک‌تر در جعبه‌هایی با گرماژ مقوای پایین‌تر قرار می‌گیرند. جعبه‌های موج‌دار به علت لایه لایه بودن، بسیار مقاوم بوده و کیفیت بالایی دارند. قدرت اصلی این جعبه‌های مقوایی به علت وجود لایه‌های موج‌دار بین آنها است. همچنین باید توجه داشت که جعبه‌های مقوایی با محیط زیست سازگار هستند. این جعبه‌ها را می‌توان مورد استفاده مجدد قرار داده و در نهایت بازیافت نمود.
۲. چاپ و بسته بندی با کارتن‌های تخته کاغذی
از جعبه‌های کاغذی و مقوایی یک لایه معمولاً برای بسته‌بندی محصولات سبک و تک مانند کفش، اسباب‌بازی، غلات صبحانه، پیتزا و غیره استفاده می‌شود. این نوع جعبه‌ها به اندازه مقواهای موج‌دار مقاومت نداشته ولی بسیار سبک‌تر و در دسترس‌تر هستند. همچنین باید توجه داشت که چاپ و بسته بندی با استفاده از کارتن‌های تخته کاغذی بسیار راحت‌تر خواهد بود. انواع طرح‌های گرافیگی را می‌توان به آسانی بر روی این جعبه‌ها چاپ کرده و یک نمای چشم‌نواز را در اختیار مخاطبان قرار داد. همچنین این نوع جعبه‌ها نیز قابلیت استفاده مجدد و بازیافت داشته و دوستدار محیط زیست هستند.
۳. چاپ و بسته بندی با کیسه‌های کاغذی
کیسه‌های کاغذی نیز از رایج‌ترین انواع بسته‌بندی هستند که در سوپرمارکت‌ها، فروشگاه‌های نان، فست‌فودها و غیره کاربرد دارند و می‌توان با استفاده از آنها مابقی غذا را از رستوران برداشت. این کیسه‌ها را می‌توان کیسه همه‌کاره نامید. همچنین در زمان استفاده از کیسه‌های کاغذی، در هزینه‌ها بسیار صرفه‌جویی شده و امکان چاپ لوگو و دیگر موارد لازم برای جذب مخاطب نیز بر روی آنها وجود دارد. این اقدامات می‌تواند تقاضای خرید از فروشگاه را افزایش دهد. کیسه‌های کاغذی برخلاف کیسه‌های پلاستیکی قابل بازیافت هستند و نقشی در آلودگی محیط زیست ندارند. برای تولید بیشتر آنها می‌توان کیسه‌های قبلی را بازیافت کرده و از مواد بازیافتی برای تولید کیسه‌های جدید استفاده کرد.
استفاده از کیسه‌های کاغذی به عنوان یک بسته‌بندی ارزان
۴. بسته‌بندی با کیسه‌های نایلونی یا پلی اتیلن
در حال حاضر ارزان‌ترین نوع بسته‌بندی در بازار، کیسه‌های پلاستیکی و نایلونی است. کیسه‌های پلاستیکی دوام بسیار بالایی داشته و بسیار پرکاربرد هستند. این نوع بسته‌بندی‌ها از ترکیباتی به نام ترموپلاست تولید می‌شوند. ترموپلاست‌ها، موادی هستند که در اثر گرما نرم شده و با کاهش میزان حرارت، سخت خواهند شد. این مواد به علت داشتن خاصیت ضدضربه، قابلیت کشش، سایش و خراش برای بسته‌بندی‌های مختلف کاربرد دارند. چاپ و بسته بندی با استفاده از کیسه‌های نایلونی نیز می‌تواند بسیار راحت باشد.
مزایای استفاده از کیسه‌های نایلونی
- این نوع بسته‌بندی‌ها دارای قیمت بسیار کم و وزن پایین هستند.
- قابلیت شکل‌پذیری بسیار بالایی دارند.
- برای کالاهایی که خاصیت اسیدی و بازی دارند، استفاده از کیسه نایلونی مناسب‌ترین انتخاب خواهد بود.
- برای تولید کیسه‌های پلاستیکی به انرژی کمتری در تولید و شکل‌دهی نیاز است.
- با اضافه کردن افزودنی‌های مجاز به ترکیب کیسه‌های پلاستیکی می‌توان خصوصیات آنها را بهبود بخشید.
- این نوع بسته‌بندی‌ها پایداری شیمیایی بسیار بالایی دارند و احتمال نشت و اثر مایعات در آنها بسیار کم است.
- قابلیت چاپ، طراحی گرافیکی و تزئین در این محصولات وجود دارد.
معایب استفاده از کیسه‌های پلاستیکی
- این نوع بسته‌بندی‌ها زیست تخریب‌پذیری بسیار کندی داشته و تجزیه آن در چرخه طبیعت مشکل‌ساز خواهد بود.
- کیسه‌های پلاستیکی به علت حساسیت به اشعه خورشید، مشکلاتی نظیر شکنندگی و بروز بیماری را پدید می‌آورند.
- برای محصولاتی با دمای زیاد مانند مواد غذایی گرم و نان، نمی‌توان از کیسه‌های پلاستیکی استفاده کرد.
اهداف به کارگیری انواع چاپ و بسته بندی
- محافظت فیزیکی: محصولات قرارداده شده درون بسته‌بندی‌ها نیازمند محافظت از سایر عوامل بیرونی نظیر ضربه، لرزش، فشار، حرارت و غیره هستند.
- لایه و مانع محافظتی: بسته‌بندی‌ها می‌توانند از محصولات در برابر ورود اکسیژن، آلودگی، گرد و خاک، بخار آب، اشعه ماوراء بنفش و غیره محافظت کنند. در واقع عدم نفوذپذیری از اصلی‌ترین فاکتورها در زمان طراحی یک بسته‌بندی خواهد بود.
- اطلاع‌رسانی: چاپ و بسته بندی محصولات باید به گونه‌ای باشند که اطلاعاتی نظیر نحوه به کارگیری محصول و بسته‌بندی آن، مواد اولیه مورد استفاده در ساخت، چگونگی حذف و ترابری آنها عنوان شده باشد. همچنین همه محصولات و بسته‌بندی‌های آنها باید دارای استانداردهای معتبر بین‌المللی باشند و همچنین در موارد لازم دارای سیب سبز سلامت نیز باشند.
- بازاریابی و تبلیغات: یکی از اصلی‌ترین روش‌های تبلیغ و فروش بیشتر محصولات، بسته‌بندی آنها خواهد بود که می‌تواند مشتریان بالقوه را به مشتریان بالفعل تبدیل کند. در واقع طراحی بسته یک نمود بیرونی داشته و در جذب مخاطب موثر است.
- ایمنی محصولات: بسته‌بندی‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که ایمنی حساس‌ترین محصولات همچون چراغ و لامپ‌های مدرن را در زمان حمل و جابه‌جایی فراهم کنند. هرچه پوشش بسته‌ها، مقاوم‌تر باشد، امکان آسیب به محصولات کمتر می‌شود.
- سهولت: بسته‌بندی‌ها باید طراحی راحتی داشته باشند، به گونه‌ای که توزیع، جابه‌جایی، نمایش، باز و بسته کردن، فروش و استفاده مجدد از آنها بسیار راحت و سهل باشد.
انواع بسته‌بندی برای حمل و جابه‌جایی‌های محصولات
سوالات متداول
جعبه‌های مورد استفاده در زمان بسته‌بندی، درب‌های مختلفی دارند. به طور کلی این جعبه‌ها می‌توانند به صورت یک تکه یا دو تکه طراحی شده باشند، بدین صورت که در جعبه‌های یک تکه، درب جعبه به آن متصل بوده ولی در طراحی‌های دو تکه، درب به طور کامل از بدنه جعبه جدا می‌شود.
به طور کلی صنعت چاپ و بسته بندی، استفاده گسترده‌ای داشته و در اغلب صنایع مختلف کاربرد دارد. بسته‌بندی‌ها در واقع آخرین مرحله در یک خط تولید هستند و در زمان پایان تولید محصول و برای ارائه و توزیع آنها، استفاده می‌شوند.
از انواع روش‌های بسته‌بندی می‌توان به بسته‌بندی در شرایط خلأ، بسته‌بندی به روش شیرینگ، بسته‌بندی ایمن یا شوک مونت، بسته‌بندی مصرف‌کننده، بسته‌بندی مناسب حمل و نقل و غیره اشاره کرد. هر کدام از این روش‌های ویژگی‌ها و کاربرد مشخص خود را دارند.
دیدگاهتان را بنویسید